«Θέληση μόνο να έχει κανείς, μυαλό και επιμέλεια
και μπορεί να αλλάξει την μπλούζα του μεροκαματιάρη
με την τήβεννο του ακαδημαϊκού»
(Παπανούτσος, 1965)


Πέμπτη 27 Αυγούστου 2015

Η ταινία μικρού μήκους για τη δυσλεξία

Το βίντεο που ακολουθεί είναι μία ταινία μικρού μήκους για τη δυσλεξία.

Το θέμα της ταινίας εστιάζει στις καθημερινές προκλήσεις που συναντά ένα παιδί με δυσλεξία και ο πατέρας του. Στόχος της ταινίας είναι η ευαισθητοποίηση για το θέμα της δυσλεξίας και γενικότερα για τις ιδιαίτερες ανάγκες που παρουσιάζουν τόσο τα παιδιά όσο και τα ενήλικα άτομα με δυσλεξία. Δεν είναι λίγα, άλλωστε, τα ενήλικα άτομα τα οποία δεν εκπληρώνουν τις προσδοκίες τους λόγω της δυσλεξίας.

Η σωστή και έγκαιρη διάγνωση καθώς και το ενδιαφέρον για κάθε άτομο με μαθησιακές δυσκολίες είναι το τελικό μήνυμα της ταινίας.


Πηγή: http://www.edu-special.gr (Πρώτη καταχώρηση: Πέμπτη, 5 Μαρτίου 2015, 13:30)

Τετάρτη 5 Αυγούστου 2015

Πώς οι «ταμπέλες» επηρεάζουν τη συμπεριφορά των παιδιών



Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία ή το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα.

Πώς μπορεί να επηρεαστεί η συμπεριφορά των παιδιών μας…

Όλοι οι γονείς προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά τους να συμπεριφέρονται όσο το δυνατόν καλύτερα. Πολλές φορές όμως με τη συμπεριφορά τους καταφέρνουν το αντίθετο. Ένα από τα πιο συχνά «λάθη» των γονιών και μάλιστα «κρυφό» είναι η λεγόμενη θεωρία της «αυτοεκπληρούμενης προφητείας» ή αλλιώς «το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα».

Πηγή εικόνας: www.fylada.gr

Τι σημαίνει η θεωρία της αυτοεκπληρούμενης προφητείας;
Τον όρο χρησιμοποίησε πρώτος ο κοινωνιολόγος Ρόμπερτ Μέρτον. Σύμφωνα με τον ορισμό που έδωσε ο ίδιος: Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία είναι η λανθασμένη εκτίμηση μιας κατάστασης, η οποία όμως προκαλεί μια συγκεκριμένη συμπεριφορά που τελικά προκαλεί την εκπλήρωση της εκτίμησης αυτής. Με λίγα λόγια, μια λανθασμένη προφητεία, που όμως επηρεάζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων, οι οποίοι δρουν πια με τέτοιο τρόπο ώστε η προφητεία αυτή καθίσταται πραγματικότητα.
Πώς επηρεάζονται τα παιδιά από την «αυτοεκπληρούμενη προφητεία»;
Όσον αφορά στα παιδιά, πρόκειται για την περίπτωση κατά την οποία οι γονείς βάζουν, χωρίς βέβαια να το καταλαβαίνουν, αρνητικές ταμπέλες – ετικέτες στα παιδιά τους.
Μπορεί δηλαδή, ένα παιδί να έχει παρουσιάσει κάποια συγκεκριμένη συμπεριφορά (για παράδειγμα πεισματάρης, τεμπέλης, ζημιάρης και λοιπά) και οι γονείς του να μιλούν για αυτή τη συμπεριφορά είτε στο ίδιο το παιδί είτε σε άλλους σαν να είναι δεδομένη.
Οι απόψεις των γονιών ασκούν σημαντική επίδραση στη συμπεριφορά και τη διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών. Τα παιδιά δεν έχουν προλάβει να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορέσουν να «αντικρούσουν» τα λεγόμενα του γονέα. Επομένως, όχι μόνο δέχονται παθητικά την οποιαδήποτε ταμπέλα, αλλά και υιοθετούν και εφαρμόζουν τη συμπεριφορά που τους χρεώνεται από τους γονείς.
Το παιδί θεωρεί πια κομμάτι της προσωπικότητάς του αυτή την «ταμπέλα» προσπαθώντας ασυνείδητα να επιβεβαιώσει την άποψη των γονιών. Αντίστοιχα, οι γονείς συνεχίζουν να μιλούν για τη συμπεριφορά αυτή του παιδιού με αποτέλεσμα αυτή να ενισχύεται ακόμα περισσότερο.
Το παιδί, αφού έχει μεγαλώσει έχοντας το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό, είναι πολύ δύσκολο να το αποβάλει. Ακόμα, κι αν προσπαθήσει τελικά σε μεγαλύτερη ηλικία να αντικρούσει την άποψη αυτή των γονιών, μέσα στο μυαλό του θα υπάρχει η σκέψη ότι η άποψή τους δεν ήταν λανθασμένη.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι αρνητικές «ταμπέλες» δεν θέτονται μόνο από τους γονείς και την οικογένεια, αλλά και από το σχολείο. Πολλές φορές, οι εκπαιδευτικοί με τη συμπεριφορά τους και τα λόγια τους μπορεί να ωθήσουν κάποιον μαθητή να σταματήσει να προσπαθεί, γιατί παίρνει το μήνυμα ότι είναι τεμπέλης ή ότι δεν είναι τόσο έξυπνος ή γενικά ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει.
Μην ξεχνάμε βέβαια και τις περιπτώσεις όπου συμβαίνει το αντίθετο. Όταν δηλαδή οι γονείς ή οι εκπαιδευτικοί βάζουν θετικές ταμπέλες στα παιδιά κι έτσι τα επηρεάζουν με θετικό τρόπο.
(Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν πολλά παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες, τα οποία ‘κρυμμένα’ πίσω από τη μάσκα της δυσκολίας τους σταματούν να προσπαθούν. Ως εκπαιδευτικός, όταν επιμένω για τους τόνους ή για καλύτερα γράμματα, έχω έρθει αρκετές φορές αντιμέτωπή με το εξής επιχείρημα: «Αφού έχω δυσλεξία, δεν μπορώ να βάζω τόνους / δεν μπορώ να κάνω καλύτερα γράμματα!». Η απάντησή μου είναι πως η δυσλεξία δεν παίζει κανένα ρόλο και πως ακόμα κι αν έχουν κάποια δυσκολία μπορούν να τα καταφέρουν. Πράγματι, μετά από αυτή την παραίνεση, παρατηρώ μεγάλη διαφορά στα γραπτά των συγκεκριμένων μαθητών, αφού τονώνεται η αυτοπεποίθησή τους).
Πολλές έρευνες έχουν γίνει για να δείξουν την επίδραση που ασκούν οι προσδοκίες των γονιών ή των εκπαιδευτικών στη συμπεριφορά των παιδιών.
Ένα πείραμα που… ξαφνιάζει!
Η πιο γνωστή είναι η έρευνα που διεξήχθη από τον Robert Rosenthal και τον Lenore Jacobson κατά το τέλος της δεκαετίας του 1960.
Οι δύο ερευνητές εφάρμοσαν ένα μη λεκτικό τεστ νοημοσύνης σε παιδιά 18 τάξεων σε ένα σχολείο μιας φτωχής περιοχής. Υποστήριζαν ότι το τεστ αυτό θα έδειχνε την πορεία των μαθητών κατά τη σχολική τους πορεία. Πιο συγκεκριμένα, θα διέκρινε τα παιδιά που ήταν χαρισματικά ως προς τη νοημοσύνη.
Ωστόσο, αυτό δεν ήταν αλήθεια. Οι ερευνητές δεν ήθελαν να εξετάσουν τη νοημοσύνη των μαθητών, αλλά την πρόοδό τους ανάλογα με τις προσδοκίες των καθηγητών. Δηλαδή, από τα παιδιά που συμμετείχαν στην έρευνα, επιλέχθηκε εντελώς τυχαία το 20%. (Βέβαια, οι εκπαιδευτικοί δεν γνώριζαν ότι η επιλογή έγινε τυχαία! Πίστευαν πως πρόκειται πράγματι για τα πιο ευφυή παιδιά). Οι ερευνητές ισχυρίζονταν πως τα παιδιά που επιλέχθηκαν θα σημείωναν σημαντική πρόοδο μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Οι ερευνητές επισκέφθηκαν ξανά το σχολείο κατά το τέλος της χρονιάς, παρέχοντας το ίδιο τεστ στα παιδιά. Παρά το γεγονός ότι τα παιδιά που επιλέχθηκαν δεν ήταν πραγματικά πιο ευφυή από τα υπόλοιπα (όπως νόμιζαν οι εκπαιδευτικοί), έδειξαν πραγματι μεγαλύτερη πρόοδο!
Οι ερευνητές επέστρεψαν δύο χρόνια αργότερα, δίνοντας ξανά το ίδιο τεστ στους ίδιους μαθητές. Τότε διαπίστωσαν ότι εκείνοι οι μαθητές που είχαν επιλεχθεί ως πιο ευφυείς, εξακολουθούσαν να σημειώνουν μεγαλύτερη πρόοδο από τους υπόλοιπους!
Μια μελέτη σχετική με το βάρος
Πριν από μερικά χρόνια ολοκληρώθηκε μια έρευνα στο UCLA σχετικά με το πώς οι «ταμπέλες» μπορούν να επηρεάσουν το βάρος των παιδιών.
Για την έρευνα αυτή, επιλέχθηκαν περίπου 2.500 κορίτσια στην ηλικία των 10 ετών. Στην αρχή της έρευνας τα κορίτσια ζυγίστηκαν, μέτρησαν το ύψος τους και ερωτήθηκαν τι πιστεύουν σε σχέση με το βάρος τους. Παραπάνω από τα μισά κορίτσια είπαν πως θεωρούσαν ότι ήταν χοντρά.
Εννέα χρόνια αργότερα, στην ηλικία δηλαδή των 19 ετών, τα ίδια κορίτσια κλήθηκαν από τους ερευνητές. Ζυγίστηκαν και μέτρησαν ξανά το ύψος τους. Διαπιστώθηκε ότι τα κορίτσια τα οποία πίστευαν ότι είναι χοντρά ήταν 1,66 φορές περισσότερο παχύσαρκα.
Η μελέτη αυτή έδειξε γενικά ότι όταν ένα παιδί αποκτήσει την «ταμπέλα» ότι είναι χοντρό (επειδή έτσι το αποκαλούν οι γονείς ή οι φίλοι) έχει περισσότερες πιθανότητες μεγαλώνοντας να γίνει παχύσαρκο.
Μπορείτε να δείτε ολόκληρη την έρευνα στη διεύθυνση: http://www.dishlab.org

Οι προσδοκίες που έχουν οι γονείς για τα παιδιά τους, αλλά και οι εκπαιδευτικοί για τους μαθητές τους μπορεί να φανούν καθοριστικές για τη διαμόρφωση της συμπεριφοράς τους. Γι’ αυτό, τόσο οι γονείς, όσο και οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να δείχνουν ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην δημιουργούν «ταμπέλες». Κάθε παιδί έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, θετικά ή αρνητικά, τα οποία όμως δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένα ούτε μη βελτιώσιμα.
Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγονται φράσεις όπως:
«Είσαι τεμπέλης», «Κάνεις συνέχεια ζημιές», «Δεν μπορείς να τα καταφέρεις», «Δεν είσαι καλός μαθητής» και πολλές ακόμα.

Το διαβάσαμε στις 05/8/2015 στο http://www.fylada.gr (δημ. 04/8/2015)  

Τετάρτη 6 Μαΐου 2015

Tα αρχαία ελληνικά θεραπεύουν τη... δυσλεξία!

Την ωφέλεια που προκύπτει για τη διαμόρφωση και τη σωστή χρήση του εγκεφάλου αναγνωρίζουν ξένοι καθηγητές, οι οποίοι προτείνουν τη συστηματική διδασκαλία της γλώσσας σαν θεραπεία σε δυσλεκτικά παιδιά, ενώ εδώ τείνουν να εξαφανιστούν ολοκληρωτικά από την εκπαίδευσή μας.

Σύμφωνα με την θεωρία, του Καθηγητού της Φιλολογίας Eric Havelock η οποία στηρίζεται στον Πλάτωνα, το αρχαίο Ελληνικό αλφάβητο προκάλεσε πακτωλό αφηρημένων εννοιών στον Αρχαίο Ελληνικό κόσμο, λόγω ενεργοποίησης του εγκεφάλου των χρηστών του.

Στον συνεδριακό τόμο των τετρακοσίων σελίδων «Alphabet and the Brain, έκδοση Springer του 1988» παρουσιάζονται τα συμπεράσματα πλήθους κορυφαίων επιστημόνων φιλολόγων, γλωσσολόγων και άλλων ειδικοτήτων, πλην Ελλήνων αντιστοίχων ειδικοτήτων.

Επιμελητές της έκδοσης ήταν ο Καθηγητής της Ιατρικής Charles Lumsden του Πανεπιστημίου του Τορόντο και ο Διευθυντής του Κέντρου Θεωρίας της Επικοινωνίας “Marchal McLuhan” Derrick De Kerckhove.

Tα επιστημονικά αποτελέσματα τα οποία υποστηρίζουν την θεωρία του Havelock είναι τα εξής:
1. Η περιοχή Broca, που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, ενεργοποιήθηκε λίγο περισσότερο, λόγω του Ελληνικού αλφαβήτου διότι χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς φωνήεντα σε γραφή για πρώτη φορά.
2. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος επαναπρογραμματίστηκε ριζικώς.
3. Η πιο πάνω αναφερθείσα συγκλονιστική μεταβολή στην λειτουργία του εγκεφάλου προκάλεσε μία ουσιώδη αλλαγή στην ψυχολογία των χρηστών του αλφαβήτου από την οποία προέκυψε η ανάγκη επικοινωνίας των πολιτών δια της λειτουργίας του θεάτρου.


Οι δημοσιευμένες έρευνες της επιστημονικής ομάδας του Ιωάννη Τσέγκου παρουσιάζονται στο βιβλίο «Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΤΟΝΩΝ». Σε αυτές, αλλά και σε νεώτερες έρευνες 1999-2010, απέδειξαν ότι οι μετρήσιμοι δείκτες της Λεκτικής Νοημοσύνης και της Αφαιρετικής Σκέψης με αποδεκτές τεχνικές επιταχύνθηκαν σε ομάδα 25 μη-δυσλεξικών παιδιών. Η διδασκαλία στα παιδιά αυτά καθώς και οι μετρήσεις των δεικτών άρχισαν από την ηλικία των 8 ετών και συνεχίστηκαν μέχρι και τα 12 χρόνια τους.

Οι ίδιοι δείκτες επιβραδύνθηκαν στην ισάριθμη ομάδα μη-δυσλεξικών παιδιών τα οποία δεν διδάχθηκαν εβδομαδιαίως και εξωσχολικώς επί δίωρο την Αρχαία Γλώσσα. Ας σημειωθεί ότι οι δύο ομάδες διδάχθηκαν τα ίδια προγραμματισμένα μαθήματα στο κανονικό ωράριο η δε στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με γενικώς αποδεκτό πρότυπο. Ωστόσο, η Αυστραλή Πανεπιστημιακή ερευνήτρια Kate Chanock έκανε ένα βήμα παράλληλο ως προς τον Ιωάννη Τσέγκο διότι στο έργο της «Help for a dyslexic learner from an unlikely source: the study of Ancient Greek, Literacy 2006» περιγράφει πως κατέστησε ένα αγγλομαθή δυσλεξικό σε μη-δυσλεξικό με τα Αρχαία Ελληνικά!

Εν τούτοις, από φέτος, τα μεν παιδιά της Αγγλίας του Δημοτικού στην περιοχή της Οξφόρδης, με επιστημονική πρόταση, επιπροσθέτως των μαθημάτων τους θα μαθαίνουν Αρχαία Ελληνικά, τα δε αντίστοιχης ηλικίας Ελληνόπουλα, μόνον με πολιτική απόφαση, δεν θα διδάσκονται την Αρχαία Γλώσσα ενώ θα έπρεπε, αλλά Αγγλικά! (Σταύρος Π. Παπαμαρινόπουλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας 2004-2010).


Το διαβάσαμε στις 06/5/2015 στο http://www.ygeianews.gr (δημ. 15/5/2012)

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

15 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα για Σύνδρομο Angelman

"Όποτε σκεφτόμουν τον εαυτό μου στον ρόλο της μαμάς, ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό πως θα μπορούσε να συμβεί σε εμένα και πάντα έβλεπα με θαυμασμό και ευαισθησία τις οικογένειες που μεγαλώνουν παιδιά με ιδιαιτερότητες. Τελικά στην ζωή μου τα όνειρά μου διαφοροποιήθηκαν κατά πολύ." (κείμενο: Κλαίρη Κουρκούτα, http://babyradio.gr)

Πηγή εικόνας: www.4ourangel.org.uk
Το σύνδρομο Angelman είναι μία γενετική διαταραχή που κυρίως επηρεάζει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ). Το σύνδρομο Angelman προσβάλλει 1 σε 12.000 – 20.000 πληθυσμού. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του συνδρόμου περιλαμβάνουν ψυχοκινητική καθυστέρηση, νοητική υστέρηση, βαριάς μορφής μαθησιακές δυσκολίες, σοβαρή διαταραχή λόγου, προβλήματα στην κίνηση και ισορροπία (αταξία) και ιδιαίτερα χαρούμενη και φιλική διάθεση. Τα περισσότερα παιδιά εμφανίζουν επίσης, επιληψία και μικρή περίμετρο κεφαλής (μικροκεφαλία). (http://angelman-syndrome.gr)

"Η αναπηρία δε κολλάει. Τα άτομα με αναπηρία είναι πραγματικοί αγωνιστές της ζωής. Το μόνο που ζητάμε είναι η αποδοχή του κόσμου. Όταν δείτε κάποιο ιδιαίτερα χαρισματικό παιδάκι, μη γυρίσετε το βλέμμα σας αλλού, μη πάρετε το παιδί σας από κοντά του στο σχολείο ή στην παιδική χαρά, αφήστε το να παίξει μαζί του. Μη το διώξετε. Μπορείς να μάθεις πολλά από τα άτομα με αναπηρία. Μπορείς να μάθεις τι έχει πραγματικά νόημα στη ζωή.
Πίστευα ότι έπρεπε να μάθω τον κόσμο στο παιδί μου, τώρα πρέπει να μάθω τον κόσμο για το παιδί μου!"(κείμενο: Έφη Πασχαλίδου, http://www.infokids.gr)

http://angelman-syndrome.gr
Η ιστοσελίδα προσφέρει αξιόπιστη πληροφόρηση σε οικογένειες όπου κάποιο μέλος τους έχει διαγνωσθεί με σύνδρομο Angelman καθώς και σε όλους όσους επιθυμούν να ενημερωθούν και να κατανοήσουν το συγκεκριμένο σύνδρομο.



Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου 2015

"Γονείς και ΔΕΠ-Υ"

Οι γονείς των παιδιών που έχουν διαγνωστεί με Διαταραχή  Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας εκπληρώνουν καθημερινά ένα δύσκολο έργο. Το παιδί με ΔΕΠΥ παρουσιάζει μεγαλύτερες απαιτήσεις, έχει ανάγκη από μεγαλύτερη ενασχόληση και χρειάζεται εξαιρετική υπομονή και κατανόηση.
Πηγή εικόνας: www.child-development-guide.com
Η διάγνωση ενός παιδιού με ΔΕΠΥ δημιουργεί στο οικογενειακό περιβάλλον ανάμικτα συναισθήματα. Μέσω της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης για τη ΔΕΠΥ, οι γονείς βρίσκουν την υποστήριξη που χρειάζονται και επεξεργάζονται καλύτερα τις οικογενειακές σχέσεις. Ορισμένες φορές μπορεί να μοιάζει δύσκολος και απαιτητικός ο ρόλος των γονέων των παιδιών με ΔΕΠΥ. Αυτό οφείλεται στις αμφιβολίες ή τις ενοχές που απασχολούν συχνά τους γονείς σχετικά με την αντιμετώπιση και το χειρισμό των παιδιών τους. Τα συναισθήματα αυτά είναι φυσιολογικά και αποτελούν μέρος του γονεϊκού ρόλου. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ παρουσιάζουν αδυναμίες διαχείρισης πολλές φορές των αντιδράσεων τους. Συχνά οι αγχογόνες καταστάσεις μπορεί να τους δημιουργήσουν έντονο θυμό.

Όσο δύσκολο κι αν είναι για τους γονείς να παρατηρούν το παιδί τους να χάνει τον έλεγχο της συμπεριφοράς του, υπάρχουν στρατηγικές διαχείρισης για αυτές τις έντονες αντιδράσεις των παιδιών με ΔΕΠΥ.

Το διαβάσαμε: http://www.edu-special.gr (06/02/2015)